Op 2 juli, tijdens een KunstDoel solidariteitsavond1 met de bedreigde Vlaamse Liga voor Mensenrechten, werd een "aRtivistisch Manifest" onthuld - een ronkend-barokke tekst van de hand van DorpsDichterDoel Frank De Vos die een ode bracht aan een brede, maatschappelijk verankerde artistieke praktijk gericht op een transitie naar een duurzame en meer leefbare samenleving. Een tekst die ook een stekelig dwars kantje vertoonde voor de gevestigde autoriteiten.
De teneur van dit symbolische manifest indachtig, wilden we het echter niet bij louter woordkramerij houden. Er zijn tientallen socio-culturele organisaties, elk met een specifieke missie of doelstelling. Er worden onnoemelijk veel evenementen georganiseerd voor goede doelen door tientallen, neen, honderden vrijwilligers vol goede wil. En er komen ieder jaar nieuwe groepen bij, die telkens in grote mate het wiel voor zichzelf moeten heruitvinden.
Op deze manier wordt veel positieve energie ondoelmatig aangewend. Meer zelfs, in sommige gevallen zitten we in elkaars vaarwater omdat er een overaanbod aan initiatieven is, waardoor het publieksbereik en de maatschappelijke weerklank jammer genoeg soms te beperkt blijven. We vissen vaak in dezelfde vijver. En we vinden allemaal onvoldoende helpers en vrijwilligers, dit is een steeds weerkerende constante.
Onlangs had ik een droom die mij ongetwijfeld door deze overpeinzingen was ingeblazen. Ik zag een grote wolk - of eerder een langgerekte nevel - die bestond uit een veelheid aan partikels. Onder deze nevel bevond zich de aarde, waar het leven gewoon zijn gang gaat. Plots ging ergens op aarde een alarm af: men wilde een bos rooien, waardevol erfgoed ontsieren, een dorp afbreken of nodeloos versmachten, mensen met een andere kleur of geloof discrimineren, een woonwijk verkrachten met poeplelijke nieuwbouw, een autostrade boven onze hoofden planten, of noem maar op. De nevel reageerde op het alarmsignaal en boven de plek van het onheil concentreerde zich een hechte wolk die met stevig gebliksem en gedonder de arrogante overmoedigen beneden op aarde een toon lager deed zingen.
Dit was de droom. Veronderstel nu dat ieder partikel uit de droomnevel een eigenstandige vereniging is. Vervang het gedonder door onze muziek en poëzie, en beschouw de bliksems als opstoten van creatieve energie… en een aRtivistische actiewolk is geboren.
Maar er is meer. In deze hoogtechnologische tijden van "cloud computing" is deze bizarre droom te verwezenlijken! Door middel van een degelijke communicatiestructuur, idealiter ondersteund door een eigen digitaal sociaal netwerk voor aRtivistische groeperingen. Binnen dit netwerk doet ieder zijn eigen ding, maar bij noodoproepen kunnen verenigingen die de tijd en relevante expertise in huis hebben, op de SOS reageren en ter hulp schieten. Dit zou onze gezamenlijke actieradius en slagkracht exponentieel doen toenemen. Uiteraard zonder verplichting, zuiver vanuit een solidariteitsreflex gekruid met een weldoende dosis idealisme… Bovendien kan ons aRtivistisch netwerk ook openstaan voor individuen die geen tijdrovend permanent engagement kunnen aangaan, maar die occasioneel wel iets willen doen voor een doel dat hen na aan het hart ligt.
Dit voorstel is ontsproten uit een droom, maar het is geen utopische waangedachte. Laten we de aRtivistische nevel een kans geven, we hebben er niets bij te verliezen. De machten waartegen we optornen hebben grijpgrage nationale en internationale tentakels. Alleen wanneer vele kleintjes samenwerken, kunnen wij hen hier en daar misschien van hun sokkels stoten om er iets mooier en beter voor in de plaats te zetten…
Wat de benodigde financiën betreft, denk ik dat de oprichting van zo'n netwerk Europese steun zou kunnen genieten indien we kunnen samenwerken met organisaties uit minstens twee andere Europese landen. Daarin slagen we probleemloos, want KunstDoel alleen al is medeoprichter van een Mediterraan Cultureel Parlement - waar de term aRtivisme trouwens door Michelangelo Pistoletto gelanceerd werd - waarbij ettelijke Europese partnerorganisaties betrokken zijn die allemaal aanspreekbaar zijn.
De voorbije maanden heb ik beroepshalve de werking van verschillende digitale sociale netwerken moeten bestuderen, en hierdoor heb ik een aantal concrete ideeën opgedaan die ik graag met geestesgenoten verder zou willen uitwerken. Persoonlijk wil ik mij deze zomer engageren om tegen september een concreter voorstel uit te werken dat als discussietekst kan dienen. Reculer pour mieux sauter, zoals onze zuiderburen het treffend formuleren.
Om ergens een startsein te kunnen geven, nodigde KunstDoel de verenigingen uit om op 2 juli het "aRtivistisch Manifest" in een feestelijke sfeer mee te onthullen en symbolisch te ondertekenen. Om daarna aan te vangen met het serieuze denkwerk op langere termijn: de uitbouw van een solidair, daadkrachtig en internationaal aRtivistisch netwerk. Sleutelwoorden voor dit netwerk die uit dit betoog druppelen, zijn: socio-cultureel - bovenpolitiek - open - insluitend - transitiegericht - positieve inzet - actiebereid - vrij - evenwaardig. Iedereen die zich in deze principes kan terugvinden, is welkom.
Reacties welkom op kunstdoelinfo@scarlet.be.
Met aRtivistische groet,
Eva van Tulden,
voor KunstDoel vzw
http://www.kunstdoel.net/
Geen opmerkingen:
Een reactie posten