21 maart 2011

TUIN VAN EDEN

gedichten Tine Hertmans


Een afrekening met een (zeer) pijnlijk verleden

De meeste dichtbundels hebben uiteenlopende onderwerpen. Soms keren bepaalde thema’s terug, op een abstracte wijze vertolkt of in een verhaal gegoten. Ze behelzen verschillende manieren waarop men tegen hetzelfde aankijkt. Voor hetzelfde ding, feit, bestaan verschillende beelden, woorden en betekenissen.
Opvallend in de Tuin van Eden, die een reflectie inhoudt op zeer pijnlijke en traumatische herinneringen aan langdurig seksueel misbruik, van een kind en jong meisje door iemand uit de eigen familie, is de eenheid: alle gedichten horen bij elkaar. Er loopt een rode draad van pijn, vragen, misbruik, details door de hele bundel.
Wie een dergelijke ervaring heeft gehad, of zijdelings erbij betrokken was, zal veel raakvlakken terugvinden. De meeste gedichten zijn sterk vanuit het kind-gevoel geschreven en daardoor des te schrijnender, omdat dat – wat beschreven is op een vel wit papier – nog levende littekens laat zien, vuile sporen. Andere zijn een terugblik, vanuit een volwassen houding, waarbij de dichteres zoekt naar een reden, een verklaring, een oorzaak. Pas op latere leeftijd is men in staat het misdadige beter onder woorden te brengen. Een kind zoekt liefde en genegenheid, is onvoorbereid op het smerige spel dat misbruikers spelen waardoor een kind in de val gelokt wordt. Het is niet in staat, op zo’n leeftijd, dit in te zien of hiervan los te komen. De vertrouwensbreuk komt later.
Zelden heeft een dichteres zich zo open en moedig uitgesproken over wat haar als kind en jong meisje is overkomen op een toegankelijke, realistische en lyrische wijze die gevoelige snaren raakt, ook bij lezers die dergelijke ervaringen niet kennen.
Wat een Tuin van Eden, verwijzend naar geluk en gelukzaligheid, had moeten worden werd een tuin van (fysieke en geestelijke) martelingen en wandaden. De dubbelzinnigheid van de titel, de vele gedichten met vele gezichten, is een catharsis van een waarheid, die moeilijk onder ogen valt te zien, en te begrijpen voor wie zich niet voldoende bewust is van de gevolgen van zo’n wreedheid, misdaad.
De Tuin van Eden maakt ons bewust van het onzichtbare kwaad, dat toeslaat als de omgeving niet meer alert reageert, geen solidariteit opbrengt voor wie daar recht op heeft. Als er gezwegen wordt, waar woorden op hun plaats zijn.
De dichteres Tine Hertmans heeft met zeer veel moeite de juiste woorden gevonden. De verzen getuigen van een groot invoelingsvermogen, lyrisch van toon, ook waar wreedheden in een verwijt of onbegrip overgaan, omdat alle grenzen van het toelaatbare ernstig zijn overschreden.
Bundel is te bestellen via mailadres tony.de.bruycker@pandora.be
€ 14, excl. verzendkosten

Hannie Rouweler,
uitgever
Demer Uitgeverij

Geen opmerkingen:

Een reactie posten