1001 Liefdes:
een prachtig initiatief, dat een stem geeft aan liefde, geliefden en minnaars van het woord!



1001 Liefdes (boek 10) telt 91 liefdesbrieven van schrijvers die de liefde laten vloeien waar ze niet kruipen kan: op papier. Dit boek groeide uit het schrijfproces "1001 Liefdes". Creatief Schrijven wil niet-professionele schrijvers kansen bieden. Met 1001 Liefdes biedt CS 1001 mensen een kans om te publiceren.

Het deel dat voor mij ligt, is het tiende deel van de elf geplande boeken. Luxueus uitgegeven, in een originele lay-out. Nog niet vaak zo’n verzorgde uitgaven kunnen bespreken. Omslagontwerp en lay-out zijn van Albino (www.albino.be)
Creatief Schrijven heeft het copyright en de elf delen worden uitgegeven in samenwerking met Unibook en de provincie Antwerpen.

Proza en poëzie lopen dooreen, vanaf de 820ste tot en met de 910de schrijver en/of dichter.

Hoeveel boeken over de liefde zouden er in de loop van duizenden jaren zijn geschreven? Het is een onnoemelijk lange rij. Dat de sleet nog altijd niet in het thema komt, is te danken aan het feit dat de ene liefde de andere niet is.
1001 Liefdes richt een virtuoos vergrootglas op de liefde en toont aan dat het thema nog even vers is als in de tijd van de Grieken.
Waarom zou je een boek lezen over de liefde? Omdat veel van wat er hier wordt aangeboden, uitstijgt boven het particuliere en daarbij zo prachtig en beeldend wordt verteld dat het op eigen kracht de aandacht van de lezer wint en vasthoudt.

“Wie zichzelf niet graag ziet, kan geen liefde geven!”
Voor een ideale relatie prijst men de liefde aan, maar als puntje bij paaltje komt, kan niemand een sluitende definitie van liefde geven. Zodat je niet eens kunt zeggen, of je bemind hebt of ooit bemind werd.
Liefde is maar een woord. Dit woord - zoals vele andere grote woorden - is het vergaan zoals de samenvatting van een student: eerst een bladzijde, dan een zin en ten slotte een woord - dat hij vergat! Wij zijn het woord wel niet vergeten, maar dan toch wat het betekent. Wat wordt er zoal liefde genoemd?
Ik meen dat geen enkele vlag ooit meer verschillende ladingen heeft gedekt, maar wie met aandrang naar een bepaling van liefde vraagt, wordt met argwaan bekeken. Zijn liefde en dood niet onze grootste taboes?
Om duidelijk te maken dat het hier om een taboe gaat en ook om het veelomvattende dat liefde is te onderkennen, zijn er volgende trappen van vergelijking uit: humeur - humor - amor.
Liefde is meestal maar humeurigheid, de zogenaamde grote liefde ligt aan de overkant van de humor, liefde heeft de humor nodig als noodzakelijk voorspel.
Er zijn ongetwijfeld ook uitzonderingen - helaas enkel uitzonderingen -, maar de ware “lovers” bluffen niet op hun liefde. Ze gebruiken dat woord niet graag, misschien uit schroom, of uit vrees ontdekt te worden, begrijp je? De ware liefde is nederig. Ze snoeft niet! Ze gebruikt geen mooie woorden. Liefdesmirakels zijn zo dun gezaaid. ’t Is met de liefde als met de spoken: iedereen spreekt ervan, maar niemand heeft ze gezien.

Liefde is een houding! Vooraleer je echter op de renten van de liefde kunt leven, moet je toch eerst existeren, gezond zijn, je primaire behoeften kunnen bevredigen. (Daarna en pas dan creëer je ruimte voor liefde, voor vrijheid, voor een zinvolle activiteit. Op het derde niveau komt de zelfbevestiging, de roem, sociale inzet (en engagement) of het materieel comfort, lees maar faciliteiten.)
Wordt liefde niet banaal als je liefde krijgt? Zo is ook de illusie een doel te bereiken beter dan het verlies van een illusie, al bevat dit een deel van het beoogde.

Iedereen verlangt naar liefde. Maar er zijn meer mensen die bemind willen worden den die bereid zijn om lief te hebben. Een duurzame, blijvende liefde - dit is het doel van zoveel mensen. Wat verwachten wij van de liefde en wat krijgen we?
We hebben allemaal recht op liefde, maar het is geen kwestie van toeval. Het is een kwestie van het beminnen waard zijn, van liefde verdienen. Liefde is nooit een geschenk, het is een beloning. Ze kan ontwikkeld worden, ze kan gedood worden. Maar ze wordt nooit zo maar gevonden, ze ligt niet zo maar voor het grijpen.

De liefde is natuurlijk van alle tijden. Zij groeit uit wederzijds respect voor elkaars kwaliteiten, in de wederzijdse toegevendheid van elkaars zwakheden, uit wederzijdse hulp en trouw, uit samen delen van vreugde en smart.

De mens is geen dier, hij doet meer dan zijn driften klakkeloos in actie omzetten: hij kan ze doorzien, bewust maken, hij kan ze beteugelen, ombuigen, zich distantiëren of ze enger of breder toepassen. In één woord: vermenselijken. De verruiming van het verzorgingsinstinct noemen we naastenliefde.
Moederliefde en naastenliefde staan als deugden hoog aangeschreven. Maar denk je ook niet dat vaders evenveel van hun kinderen kunnen houden als moeders. Misschien komen die gevoelens iets later aan bij de vader, maar ze zijn even sterk.

In de Middeleeuwen was er ook de andere liefde: de ridderlijke, hoofse liefde die niets te maken had met het huwelijk. Deze ridderlijke liefde ging van verering tot verklaring van hartstochtelijke devotie, eerst deugdzaam door de dame afgewezen, daarna ijverig gezocht. De affaire liep bijna altijd uit op de voltrekking van hun geheime liefde en een tragisch einde.

Voor de vrouw is de liefde alles, zegt men. Maar wat wil men daarmee zeggen, en wat komt daarvan terecht? Bedoelt men daarmee dat zij alle aspecten van het leven met haar liefde doordrenkt? Of dat zij op de geliefde honderd procent beslag legt? Voelt de vrouw zich nutteloos, hulpeloos als ze niet bemind wordt? Parasiteert zij dan op de liefde van de man? De vrouw wil bekoren, altijd maar bekoren. Ze zet alles op de kaart van de liefde. De liefde van de man natuurlijk.

Dit is heel anders bij de man. Deze heeft nog voor veel andere dingen belangstelling. Zou de vrouw dan misschien jaloers zijn op alles waar de man zich - buiten haar - voor interesseert? Wil zij echt de enig zaligmakende zijn zoals de eerste de beste godsdienst? Dat zou dan de verklaring kunnen zijn voor de monogamie.
In het rijk van de liefde zijn er maar twee personages: de koningin (the queen can do no wrong!) en de hoveling-charmeur, of ook de maîtresse en de serviteur. De vrije man is daar ongewenst.

De liefde is een ontsnapping, een ontdekkingstocht, een binnenvaren. Een eeuwig voor anker gaan. Hoe zeldzaam de vriendschap ook is, toch weten we ongeveer wat ze is, maar van de ware liefde komen wij weinig te weten.

Is de liefde voorbij, dan heeft men zich vergist - en welke krankzinnige vergissingen maken de mensen dan toch: vergissingen die, op elk ander gebied begaan, reden tot grote schaamte zouden geven over het eigen beoordelingsvermogen. Maar in de liefde mag het - mits het niet te vaak gebeurt: in de liefde is alles toegestaan, want liefde is geluk.

Liefde is niet iets constants. Geen gloeilamp van 100 watt in plaats van een vlam van wisselende warmte - want de constante dingen zijn altijd kleiner dan jezelf, en je liefde is even groot als je zelf bent. Of klein.
Liefde is kostbaar in deze wereld.

Deze beschouwingen kwamen in mij op bij het doorbladeren van het 10de deel van 1001 Liefdes.
De teksten zijn van ongelijke waarde - dit is ook logisch voor een project van deze omvang. Ik onthoud de namen van Jasmien, Marleen De Maesschalck, Astrid Rijff, Lotte Peeters, Marleen Brutyn, Maarten Van Den Bussche, Thierry Deleu (1), Christophe Vekeman en Gerda Dendooven.

Thierry Deleu

1001 Liefdesbrieven, Creatief Schrijven, nwww.1001liefdes.be, ISBN 9789079408092
(1) Ik weet bijgod niet hoe ik daar terechtkom. Het werd mij niet gevraagd of bevestigd. Het gedicht Zachte huid zal als collectieve zending bij CS zijn aangekomen. Graag!