Van de eerste stadsdichter van de Stad Diest 2006-2008 Ina Stabergh kreeg ik op de voorstelling van het eerste jaarboek van “De 50 Meesterdichters van de Lage Landen bij de zee” de gedichtenbundel Pegasus in Diest en andere stadsgedichten.
Een bijzonder mooi uitgegeven bundel met hardcover, foto’s van de Stad Diest, gedrukt bij Epo, onder de verantwoordelijkheid van de dienst Cultuurbeleid.
In zijn voorwoord onderstreept schepen van Cultuur, Marc Florquin, dat literatuur en Diest een sterke combinatie is. Al eeuwen, denk maar aan de rijke rederijkerstraditie die de stad rond de 15de en 16de eeuw kende.
Ina Stabergh is de eerste vrouwelijke stadsdichter in Vlaanderen! Ter gelegenheid van haar aanstelling op 3 september 2006 schreef zij het epische gedicht Pegasus in Diest.
De gedichten in Pegasus zijn niet wat je gewend bent te lezen van deze dichteres. Het is duidelijk dat zij hier in functie van haar titel enkele epische gedichten heeft geschreven die Diest van haar verwacht: heldendichten, die de naam en de faam van de Stad bezingen, zoals de roemrijke geschiedenis van deze stad, Diest en Expo ’58, de jaarlijkse oktoberkermis, Diest en de Demer. Allemaal elementen die Diest haar eigenheid geven.
Deze gedichten overstijgen zeker het niveau van het gelegenheidsgedicht. De stadsdichter ging ook de actualiteit niet uit de weg: ze schreef een gedicht over het beeld “Goede Lieden” dat in Molenstede onthuld werd en een gedicht over de tragische dood van Annick.
Al deze gedichten hebben een eigen Diestse verhaal. Op die manier verwoordt Ina Stabergh collectieve gevoelens van vreugde en verdriet.
In haar nabeschouwing wijst zij er terecht op dat er een verschil is tussen de stadsdichter en de dichter: de eerste krijgt zijn inspiratie (informatie) van buitenaf aangereikt, de tweede put uit zichzelf.
Ik kies uiteraard voor de dichter en voor de dichteres Ina Stabergh. Op vrijdag 23 mei overhandigde minister van Onderwijs Frank Vandenbroucke in “De Bremberg”, een school voor Buitengewoon Onderwijs te Molenstede-Diest, de eerste exemplaren van Verwondering, de jubileumbundel die werd gepubliceerd naar aanleiding van “Ina Stabergh 25 jaar dichter”.
Ina Stabergh publiceerde haar eerste gedichten in 1983. Sedertdien verschenen er van haar acht gedichtenbundels en een groot aantal gedichten in verscheidene literaire tijdschriften en bloemlezingen in Vlaanderen en Nederland. Verscheidene gedichten werden op muziek gezet en uitgevoerd. Een paar bundels kregen vertalingen in het Frans en Duits.
Zij schrijft ook met regelmaat gedichten bij het werk van beeldende kunstenaars.
Stabergh is echter niet alleen dichteres: ook proza (novellen, romans, verhalenbundels, toneel), zowel voor jongeren als volwassenen.
Henk van Zuiden, redacteur bij uitgeverij Holland (de Windroosreeks) en “Bloemlezer des Vaderlands” bij onze Noorderburen, selecteerde een 75-tal gedichten en schreef het voorwoord:
(Ik citeer)
“Een bundel gedichten heeft eigenlijk geen voorwoord nodig. De gedichten spreken de lezer voldoende aan, daar hoeft geen toelichting bij. Wat de dichter heeft te zeggen dat staat al geschreven en is reeds gedrukt: geenszins met de bedoeling om het snel te lezen en dan opzij te leggen. Een gedicht moet je tijd gunnen. Niet voor het gedicht, wel voor uzelf. Deze bundel is een heel bijzondere uitgave. Het is namelijk een jubileumbloemlezing omdat het nu anno 2008 vijfentwintig jaar geleden is dat Ina Stabergh voor het eerst gedichten publiceerde.”
De bloemlezer Henk van Zuiden laat het brede woordlandschap van Ina Stabergh totaal zien, hij geeft haar de ruimte hiervoor. Uit alles wat de dichter tot nu toe schreef, spreekt de liefde voor het leven. Het leven in al zijn facetten. Weinig anderen weten dit zo trefzeker te verwoorden.
Haar poëzie heeft wel een datum van verschijnen, maar haar werk blijft ongedateerd.
Ik ken Ina Stabergh al eeuwen (zo komt het over), zij blijft trouw aan haar eigen manier van poëzieschrijven, ze heeft geen boodschap aan veel uiterlijk vertoon (hoewel haar stadsdichterschap daar een legislatuur verandering in bracht) of aan de trends in de poëzie, ze laat zich niet beïnvloeden door de smaak van het moment, ze blijft haar eigen koers varen.
Zij schrijft in een zuivere en eigen stijl in hoofdzaak over de natuur. Haar verzen brengen naast herkenning vaak ontroering over. Afgemeten, beeldend, beschouwend tegelijk rijgt Stabergh de verzen aaneen, roept taferelen op uit het verleden, brengt het verslag van een voettocht.
Haar poëzie is ad rem: spanning tussen de woorden, ironische vraagstelling of vorm waarin de ideeën worden gegoten. Met een grote samenhang tussen leven, liefde en dood. De dichteres neemt afstand en kijkt met kritische relativerende blik op haar leven en dat van de mens in het algemeen.
In haar gedichten over het werk van beeldende kunstenaars krijgen beelden en schilderijen een dimensie meer via het woord.
De lyriek van Ina Stabergh won aan intensiteit sinds zij zich minder rechtstreeks op het eigen ik concentreert, maar haar visie op een meer indirecte wijze verwoordt.
Ina Stabergh behoort tot “De 50 Meesterdichters van de Lage Landen bij de zee”. In het eerste jaarboek van dit dichtersgenootschap werd het gedicht “Evolutie” opgenomen:
EVOLUTIE
God, was jij er eerst, of was het de zee?
Of was het de aarde die uit al haar poriën
het water liet stromen om samen met de lucht
de eerste cellen te baren waaruit een vis
en daarna een mens om alles te proberen?
God, jij zag hoe alles stilaan vol werd van groen
en bruin en soms iets wit van vissen en paarden
en mensen zoals jij, de andere, en ik.
Jij zag hoe niemand de andere haatte want altijd
was er verwondering. Verwondering.
Tot op een dag de ene honger, de andere niet
de ene veel en de andere heel weinig
en toen was er niets meer dat pijl en boog bedwong,
niets dat rust gaf tot de rollen omgekeerd.
Tot op een dag de rollen omgekeerd.En dan die stem: er is geen God voor arme mensen
hij leeft in de schuren van graan en kapitaal.
Zijn schoenen dragen zolen die geruisloos wandelen
langs de wegen van het minste kwaad,
de wegen van de sterkste verhalen.
Thierry Deleu
· Ina Stabergh, Pegasus in Diest en andere stadsgedichten, Stad Diest, http://www.diest.be/, 2008
· Hoe de dichter zich een weg geselt tegen wind…, het eerste jaarboek van “De 50 Meesterdichters van de Lage landen bij de zee”, Razor’s Edge Editions, Gent, 2008, te verkrijgen bij de voorzitter op thierry.deleu@skynet.be of via 0478/745498.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten